بحث تحول از حوزه انقلابی جدا نیست| از اقدامات عجولانه در تحول خودداری شود

حجت الاسلام و المسلمین حسین بنیادی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به شاخصه های  حوزه انقلابی اظهار کرد: شاخص‌های اصلی حوزه انقلابی در سخنان رهبر معظم انقلاب فراوان مشاهده می‌شود که برخی به صورت امور کلی در زمینه وظایف حوزه و روحانیت و برخی به صورت مصداقی، بیان شده است.

نایب رییس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: مهم آن است که منویات و تاکیدات رهبر معظم انقلاب مورد عمل واقع شود، که حوزه در این جهت گام‌های مؤثری برداشته است اما یقینا کافی نیست، به این معنا که حوزه عمل‌ گرا می‌تواند این شاخصه‌ها را در متن خود قرار دهد.

وی با تصریح بر این که بحث تحول شایسته در حوزه‌های علمیه، جدای از حوزه انقلابی نیست، بیان کرد: وقتی صحبت از تحول در حوزه می‌ شود یعنی حوزه باید همین راه طی شده را با افق بالاتری طی طریق کند، امروزه تحول را باید در اندیشه‌ها جستجو کرد، اندیشه‌ای که برآمده از معارف ناب اسلامی است ولی نباید از شتاب علمی حاکم در جهان و موضوعات نوپدید همچنین عرصه‌های نیاز و استمداد مجامع علمی و مجامع، غافل بود.

حجت الاسلام و المسلمین بنیادی اضافه کرد: بسیاری از مسائل وجود دارد که حوزه‌های علمیه با ظرفیتی که دارد باید با ظرافت‌های علمی به این گونه امور ورود کند؛ بنابراین حوزه انقلابی را نباید به صورت شعاری تعریف کرد بلکه حوزه انقلابی حوزه‌ ای است که با موانع تحول به صورت علمی تقابل و بایسته‌های تحول را در نظر و اعمال می‌کند، چنانکه تحول را نباید فقط در یکی دو موضوع مطرح کرد.

وی خاطرنشان کرد: این نکته را باید مدّ نظر قرار داد که اصل مسائل مربوط به تحول، مربوط به توسعه‌ و ترقی حوزه‌های علمیه است وقتی با این نگاه به تحول نگاه کنیم همه احساس وظیفه می‌کنند بر این اساس حوزه انقلابی، حوزه‌ای است تحول‌خواه و مترقی همانطور که در سده‌های مختلف حوزه‌های علمیه اینگونه بوده است.

استاد حوزه علمیه قم با بیان این که ترسیم خط مستقیم انقلاب، آرمان‌ها و اهداف آن از شاخصه های حوزه انقلابی است، گفت: گاهی احساس می‌شود ما عمق انقلاب اسلامی و تأثیرات آن در داخل و خارج از کشور را متوجه نشده‌ایم، مخصوصا بستر مناسبی که انقلاب اسلامی برای ترویج مباحث شرعی و معرفتی ایجاد کرده است، به صورت مشخص با کمی دقت می‌توان کثرت مخاطبین و طالبین معارف شیعی را متوجه شد؛ براین اساس حوزه انقلابی، علاوه‌ بر جهات و وظایف اجتماعی، نگاه به درون نیز باید داشته باشد تا هم در بُعد حوزوی و هم فراحوزوی بتواند مشی انقلابی و جهادی به خود گیرد.

وی نیروسازی و تربیت مدیر در تراز و نیاز انقلاب در دو عرصه حوزه و خارج از حوزه را از شاخصه های حوزه انقلابی دانست و افزود: این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که مأموریت‌های بیانیه گام دوم انقلاب و محوریت جوانان در ابن بیانیه را متوجه شویم.

نایب رییس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: شکی نیست که حوزه انقلابی نباید از درون خود غافل باشد، کادر علمی و كارآمد با تفکر و اندیشه جهانی نیاز امروز و فردای حوزه‌ها است، و از سوی دیگر برآورده کردن نیاز نظام اسلامی به نیروهای متخصص و متعهد در حیطه‌ی فعالیت‌های علمی حوزوی، یک ضرورت بلکه اضطرار به شمار می رود، همانگونه که هم‌اکنون نیز این اعلام نیاز در عرصه‌های مختلف به گوش می‌رسد.

وی خاطرنشان کرد: علم و نظریه‌پردازی علاوه‌ بر آنکه امری لازم در حوزه‌های علمیه و بلکه کلیه مراکز علمی است، حقیقت معارف دینی که همان پویایی آنها است را به مرتبه عمل می‌رساند‌، به ویژه در دانش‌های فقه، اصول، تفسیر، کلام و فلسفه که خیز حوزه در این جهت می‌تواند تاثیر بسزایی در علوم انسانی بگذارد، البته حوزه در درون مباحث خود دائم در حال تحقیق و تجدید و ارائه نظریه‌های علمی می‌باشد و این خصیصه اجتهاد و تفقه است.

حجت الاسلام و المسلمین بنیادی افزود: اما چنانکه مشخص است، عبور از مرزهای علوم کنونی، زمینه‌سازی برای تکثر مسائل علوم و ورود به موضوعات نوظهور و مستحدثات، اموری است که می‌تواند تجلی پویایی علوم حوزوی باشد، که در این عرصه جدیت بیشتری هم از طرف نخبگان و فرهیختگان و هم از طرف مدیران معزز حوزه‌های علمیه در نهادهای حوزوی را می‌طلبد؛ مهم‌ترین گام در این جهت ارائه برنامه و نظام جامع کرسی‌های نظریه‌پردازی منطبق با معیارهای بومی حوزه و در حد انتظار و استاندارد مجامع علمی ملی و بین المللی است.

استاد حوزه علمیه قم شناخت نسبت حوزه، نظام و اجتماع را از دیگر شاخصه های حوزه انقلابی نامید و بیان کرد: حوزه‌ علمیه در دو ساحت پاسخگویی و مطالبه‌گری باید فعال باشد و تعادل این دو موضوع می‌تواند انتظارات حوزه، نظام و جامعه را برآورده کند؛ حضور پر رنگ روحانیت محترم در فضای رسانه‌ای و فرصت تبلیغ به ویژه از ناحیه اساتید می‌تواند در این جهت که همراه با منطق و استدلال است، فصای مناسبی را در بُعد انقلابی بودن حوزه‌ها ایجاد کند.

وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر این که پس از گذشت 5 سال از سخنان رهبر معظم انقلاب در زمینه انقلابی ماندن حوزه علمیه چه فعالیت هایی در این زمینه انجام شده است، گفت: در این زمینه کارنامه حوزه مشخص است، فعالیت‌های متمرکز و غیر متمرکز حوزویان در بخش های مختلف نشان از این دارد که حوزه انقلابی است و حرکت‌های جدی و جدیدی صورت گرفته که ناشی از همان توصیه‌های رهبر فرزانه انقلاب است، بنده تمایل دارم در این جهت به دو مسأله که گاه احساس می‌شود در جریان حوزه انقلابی موثر است و نسبت به آن ضعیف عمل کرده‌ایم، اشاره داشته باشم.

حجت الاسلام و المسلمین بنیادی ادامه داد: نخستین مورد تحرک مشهود است، به این معنی که حوزه در تمام صحنه‌های لازم، حاضر و این حضور ناشی از معرفت و بصیرت حوزویان محترم بوده و این موضوع در مرئی و منظر همگان است، اما در بخش فعالیت‌های نخبگانی و انقلابی، این موضوع کمتر مشاهده می‌شود بنابراین گاه مورد توجه قرار نمی‌گیرد و برخی افراد که از این فعالیت‌ها اطلاعی ندارند بر حوزه خرده می‌گیرند بنابراین اطلاع رسانی جامع و دقیق در این زمینه ضرروی است.

 وی اضافه کرد: دومین نکته نیز تحرک نظام‌مند یعنی نقشه راه هدفمند و با افق ترسیمی مطابق با اهداف انقلاب و سرمایه عظیم و بی‌بدیل حوزه‌های علمیه است؛ چنانکه همگان می‌دانند موسسات و مراکز علمی مهم و کارآمدی با مجموعه‌ای از اساتید و محققین عالم و خوش ذوق در حوزه علمیه فعال هستند که خود فرصتی مغتنم به شمار می رود اما لازمه کارآمدی هرچه بیشتر این مراکز وجود یک نقشه و الگوی مناسب است که می‌تواند تنوع و سرعت پژوهش‌های ضروری و اولویت‌دار را بیشتر کند.

نایب رییس مجمع عمومی جامعه مدرسین در پایان با بیان این که به هر صورت، حوزه انقلابی است تصریح کرد: سمت و سوی حرکت حوزه علمیه به سمت رسیدن و دستیابی به افق‌های جدید است که این روحیه را هم در بخش مدیران محترم و هم آحاد حوزویان می‌توان مشاهده کرد و طبیعی است که در این حرکت، از اقدامات عجولانه و شتابزده باید خودداری کرد./1324/ج